|
|
Lata 1951-1970 | patrz również 1928/9 |
Janusz Jaworski
Okres ten rozpoczyna się przyłączeniem do Wydziału
Elektrycznego Politechniki Warszawskiej Wydziału Elektrycznego Szkoły
Inżynierskiej im. H. Wawelberga i S. Rotwanda, a kończy - reorganizacją Wydziału
i przejściem ze struktury katedralnej na instytutową. Szkoła Inżynierska im. H.
Wawelberga i S. Rotwanda została ufundowana w 1881 r. przez właścicieli domu
bankowego „Hipolit Wawelberg i Stanisław Rotwand”. Otwarto ją 4 września 1895 r.
pod nazwą Średnia Szkoła Mechaniczno-Techniczna M. Mittego, początkowo z
rosyjskim, a od 1905 r. polskim językiem wykładowym. Po kilku zmianach, od 1919
r. przyjęła nazwę Państwowej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H.
Wawelberga I S. Rotwanda. W latach międzywojennych szkoła miała dwa wydziały:
mechaniczny i elektryczny. Po wojnie wznowiła działalność w 1945 r. jako Szkoła
Inżynierska im. H. Wawelberga I S. Rotwanda. Od 1947 r. absolwentom Szkoły
przyznawano tytuł inżyniera.
Ostatnim Rektorem Szkoły był prof. Ludwik Uzarowicz, a ostatnim Dziekanem jej
Wydziału Elektrycznego był prof. Włodzimierz Kotelewski
(zmarły w 1951 r.). Decyzję o połączeniu Politechniki Warszawskiej i Szkoły
Inżynierskiej im. H. Wawelberga i S. Rotwanda zrealizowano w lecie 1951 r.
Spowodowało ono zwiększenie kadry nauczającej oraz wzrost liczby studentów,
szczególnie na Wydziale Elektrycznym i Mechaniczny [2, 5].
W roku 1951 na Wydziale Elektrycznym powstało pięć nowych katedr, a jednocześnie
modyfikacji uległy profile i nazwy czterech dawnych katedr [18]. W końcu 1951 r.
Wydział Elektryczny składał się więc z 16 katedr.
W roku 1955 Politechnika Warszawska obchodziła dziesięciolecie działalności
powojennej. Rocznicę tę upamiętniono wydaniem księgi pamiątkowej pt.
„Dziesięciolecie Politechniki Warszawskiej w Polsce Ludowej 1944—1955”
W roku 1959 powstało na Wydziale studium podyplomowe energetyki jądrowej,
zorganizowane wspólnie z Uniwersytetem Warszawskim. W tym samym roku prof. dr
Paweł Jan Nowacki objął kierownictwo powstałej wówczas Katedry Energetyki
Jądrowej, przeniesionej po roku na Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa.
Odejście prof. P. J. Nowackiego wraz z Katedrą Energetyki Jądrowej oraz
równoczesne odejście prof. Czesława Mejro było dla Wydziału Elektrycznego stratą
niepowetowaną. W 1966 r. minister Szkolnictwa Wyższego (mgr inż. Henryk
Golański) powiadomił Politechnikę Warszawską o utworzeniu na Wydziale
Elektrycznym Katedry Elektrotechniki Przemysłowej z kierownikiem prof. Tadeuszem
Żarneckim
Rys. 3.12. Posiedzenie Rady Wydziału Elektrycznego z okazji 40-lecia Wydziału. Mała Aula, 1961 r. Za stołem prezydialnym od lewej: prof. Tadeusz Oleszyński, prof. Władysław Latek, prof. Jan Podoski, doc. Jacek Wojtowicz. Siedzą od lewej - rząd pierwszy: doc. Witold Kotowski, prof. Tadeusz Cholewicki, prof. Włodzimierz Szumilin, prof. Tadeusz Kahl, prof. Witold Szuman, prof. Jerzy Lando, prof. Zdzisław Grunwald, prof. Józef Żydanowicz; rząd drugi - prof. Jerzy Kryński, prof. Kazimierz Kolbiński, prof. Stanisław Kończykowski; rząd trzeci - doc. Stefan Lebson, prof. Bolesław Dubicki, doc. Franciszek Sondij |
Przypadającą w roku 1961 czterdziestą rocznicę powstania Wydziału uczczono
specjalną sesją Rady Wydziału (rys. 3.12).
Pod koniec lat sześćdziesiątych na Wydziale Elektrycznym pracowało:
16 profesorów, 18 docentów, 30 adiunktów z doktoratami, 126 innych nauczycieli
akademickich, 11 pracowników inżynieryjno-technicznych, 52 technicznych i 22
administracyjnych. Prowadzono 26 laboratoriów ogólnych i 47 specjalistycznych.
Organizacyjnie Wydział składał się wówczas z 16 katedr.
W ciągu lat 1951-1970 funkcje Dziekana sprawowali kolejno [35]:
1951/1952 1952/1953-1953/1954 1954/1955-1955/1956 1956/1957-1958/1959 1959/1960-1961/1962 1962/1963-1963/1964 1964/1965-1968/1969 1969/1970 |
prof. dr hab. Janusz Lech Jakubowski doc. (prof. 1955) Czesław Mejro (rys. 3.13) doc. (prof. 1962) Tadeusz Cholewicki (rys. 3.14) doc. (prof. 1958) Kazimierz Kolbiński (rys. 3.15) prof. dr Jan Podoski (rys. 3.16) doc. (prof. 1965) Tadeusz Kahl (rys. 3.17) prof. dr Jan Podoski doc. (prof. 1971) dr hab. Tadeusz Kaczorek (rys. 3.18) |
|
|
W
latach 1951—1970 kilka wydarzeń ogólnokrajowych i wewnątrz- uczelnianych
zapisało si na trwałe w historii Wydziału Elektrycznego. Wydarzenia
ogólnokrajowe to „październik” 1956 i „marzec” 1968.
|
|
Na fali
„odwilży” z wiosny 1956 r. już we wrześniu Sejm uchwalił nowelizację ustawy z
1951 r. Nowelizacja traktowała bardziej elastycznie zasady jednoosobowej
odpowiedzialności i kierownictwa, ustalając, że rektor kieruje uczelnią przy
udziale senatu, a dziekan - wydziałem przy udziale jego rady. Przywróciła także
wybieralność na kadencje trzyletnie rektora i prorektorów, a na kadencje
dwuletnie - dziekanów i prodziekanów. Minister otrzymywał jednak prawo sprzeciwu
wyborowi i w wypadku „niewywiązywania się z obowiązków” odwołania urzędującego
rektora „na wniosek senatu lub po wysłuchaniu opinii senatu” [2].
Przełom październikowy stworzył sprzyjające warunki dalszych zmian ustawy o
szkolnictwie wyższym. Nową ustawę uchwalił Sejm w listopadzie 1958 r
Charakterystyczną jej cechą było złożenie odpowiedzialności za pracę uczelni na
samodzielnych pracowników nauki. Ustawa utrzymywała istotne elementy nowelizacji
z 1956 r. - wybór władz akademickich, dalej - przywracała tradycyjne stopnie
naukowe doktora i docenta (w 1969 r. stopień docenta przemianowano na stopień
doktora habilitowanego). Ustawa wprowadzała rotację pomocniczych pracowników
nauki, ograniczając pracę na stanowisku asystenta do 2 lat, a na stanowisku
starszego asystenta do 6 lat. Awans na stanowiska adiunkta uwarunkowano
uzyskaniem doktoratu. Jednocześnie stworzono stanowiska pracowników
dydaktycznych: wykładowcy i starszego wykładowcy, znie: o natomiast z prekluzją
trzyletnią stanowisko zastępcy profesora.
|
|
Jeżeli „październik” 1956 stymulował zmiany w kierunku zwiększenia autonomii
uczelni, to „marzec” 1968 (rys. 3.19) był odwrotem w stronę centralizacji i
likwidacji jej samodzielności. Nowelizacja ustawy z grudnia 1968 r. wprowadzała
ponownie zasadę mianowania rektora, prorektorów, dziekanów i prodziekanów przez
ministra. Jednocześnie władza rektora i dziekana uległa rozszerzeniu kosztem
senatu i rady wydziału [2]. Ustawowo wzmocniono rolę Partii i ZNP na terenie
uczelni i Wydziału.
Spośród wydarzeń wewnątrzuczelnianych trzeba tu wspomnieć o przyłączeniu do
Politechniki w 1966 r. Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej oraz o pierwszych
oznakach przechodzenia do struktury instytutowej. Za te ostatnie można uznać
powstanie dwóch instytutów międzywydziałowych: Instytutu Matematyki w 1963 r. z
dyrektorem prof. Edwardem Otto i Instytut Fizyki w 1965 r. z dyrektorem prof.
Szczepanem Szczeniowskim. Obydwa Instytuty miały początkowo charakter luźnej
federacji wydziałowych katedr matematyki i fizyki