|
|
Lata wojny i okupacji 1939-1944 |
|
Rektorem Politechniki Warszawskiej na lata 1939/1940—1940/1941 został wybrany
prof. Kazimierz Drewnowski. Przyjęcie władzy przez nowe- go Rektora zbiegło się
z atakiem hitlerowskim na Polskę. Pracownicy uczelni, którzy nie zostali
zmobilizowani, chronili, pod kierunkiem prof. K. Drewnowskiego, najcenniejszy
dobytek naukowy oraz tworzyli drużyny przeciwpożarowe. Radiostacja Zakładu
Radiotechniki obsługiwana przez prof. Romana Trechcińskiego i inż. Stanisława
Ryżkę, adiunkta Zakładu, była ostatnią radiostacją nadawczą oblężonej Warszawy
[9, 20].
Oblężenie Warszawy spowodowało poważne zniszczenia w kompleksie budynków
Politechniki. Na początku października wojska niemieckie zajęły teren uczelni,
obrabowano wówczas Gmach Główny. Rozpoczął się także rabunek mienia
Politechniki, usankcjonowany przez władze okupacyjne. W końcu 1939 r. i na
początku 1940 r. Politechnika czyniła próby wznowienia działalności
dydaktycznej. W maju 1940 r. wszelka działalność dydaktyczna uczelni została
zakazana. . Politechnika została podporządkowana Komisji Likwidacyjnej
Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, administratorem
Politechniki został jej dotychczasowy Rektor prof. K. Drewnowski.
Na skutek żądań ze strony władz, instytucji i przemysłu, odczuwających brak
własnych zniszczonych laboratoriów, uruchomiono w maju 1940 r. W Politechnice
dziesięć zakładów badawczych, m. in. Elektrotechniczny (prof. K. Drewnowski),
Techniki Prądu Słabego (prof. R. Trechciński)
i Fizyki (prof. M. Wolfke). Działalność zakładów sprzyjała tajnym kontaktom
między pracownikami nauki i studentami oraz służyła nauczaniu konspiracyjnemu
[15].
Od września 1940 r. część pomieszczeń uczelni została udostępniona trzem
dwuletnim szkołom zawodowym II stopnia. Wśród nich była Państwowa Szkoła
Elektryczna, jej dyrektorem został prof. Roman Trechciński. W kwietniu 1942 r.
władze okupacyjne uruchomiły na terenie Politechniki Państwową Wyższą Szkołę
Techniczną. Dyrektorem Szkoły został mianowany Niemiec z Norymbergi, prof.
Albert Giittinger. Zastępcą dyrektora do spraw dydaktycznych został prof.
Kazimierz Drewnowski, a po jego aresztowaniu i wywiezieniu do obozu w Dachau
prof. Bolesław Tołłoczko. Do Szkoły włączono zakłady badawcze istniejące na
terenie Politechniki. Szkoła składała się początkowo z czterech, później pięciu
wydziałów, w tym Wydziału Elektrycznego z oddziałami: Energetycznym i
Telekomunikacyjnym. Kierownikiem Wydziału Elektrycznego został prof. M.
Pożaryski. Personel nauczający Szkoły rekrutował się głównie spośród dawnych
pracowników Politechniki. Absolwenci Szkoły używali tytułu początkowo
inżyniera-technika, później władze okupacyjne zakazały użycia tytułu inżyniera
[15].
Obok działalności legalnej pracownicy Politechniki prowadzili konspiracyjną
działalność dydaktyczną i naukową (patrz rozdział 4 — Proces dydaktyczny w
historii Wydziału).