Lata wojny i okupacji 1939-1944

 

 

 

Rektorem Politechniki Warszawskiej na lata 1939/1940—1940/1941 został wybrany prof. Kazimierz Drewnowski. Przyjęcie władzy przez nowe- go Rektora zbiegło się z atakiem hitlerowskim na Polskę. Pracownicy uczelni, którzy nie zostali zmobilizowani, chronili, pod kierunkiem prof. K. Drewnowskiego, najcenniejszy dobytek naukowy oraz tworzyli drużyny przeciwpożarowe. Radiostacja Zakładu Radiotechniki obsługiwana przez prof. Romana Trechcińskiego i inż. Stanisława Ryżkę, adiunkta Zakładu, była ostatnią radiostacją nadawczą oblężonej Warszawy [9, 20].
Oblężenie Warszawy spowodowało poważne zniszczenia w kompleksie budynków Politechniki. Na początku października wojska niemieckie zajęły teren uczelni, obrabowano wówczas Gmach Główny. Rozpoczął się także rabunek mienia Politechniki, usankcjonowany przez władze okupacyjne. W końcu 1939 r. i na początku 1940 r. Politechnika czyniła próby wznowienia działalności dydaktycznej. W maju 1940 r. wszelka działalność dydaktyczna uczelni została zakazana. . Politechnika została podporządkowana Komisji Likwidacyjnej Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, administratorem Politechniki został jej dotychczasowy Rektor prof. K. Drewnowski.
Na skutek żądań ze strony władz, instytucji i przemysłu, odczuwających brak własnych zniszczonych laboratoriów, uruchomiono w maju 1940 r. W Politechnice dziesięć zakładów badawczych, m. in. Elektrotechniczny (prof. K. Drewnowski), Techniki Prądu Słabego (prof. R. Trechciński)
i Fizyki (prof. M. Wolfke). Działalność zakładów sprzyjała tajnym kontaktom między pracownikami nauki i studentami oraz służyła nauczaniu konspiracyjnemu [15].
Od września 1940 r. część pomieszczeń uczelni została udostępniona trzem dwuletnim szkołom zawodowym II stopnia. Wśród nich była Państwowa Szkoła Elektryczna, jej dyrektorem został prof. Roman Trechciński. W kwietniu 1942 r. władze okupacyjne uruchomiły na terenie Politechniki Państwową Wyższą Szkołę Techniczną. Dyrektorem Szkoły został mianowany Niemiec z Norymbergi, prof. Albert Giittinger. Zastępcą dyrektora do spraw dydaktycznych został prof. Kazimierz Drewnowski, a po jego aresztowaniu i wywiezieniu do obozu w Dachau prof. Bolesław Tołłoczko. Do Szkoły włączono zakłady badawcze istniejące na terenie Politechniki. Szkoła składała się początkowo z czterech, później pięciu wydziałów, w tym Wydziału Elektrycznego z oddziałami: Energetycznym i Telekomunikacyjnym. Kierownikiem Wydziału Elektrycznego został prof. M. Pożaryski. Personel nauczający Szkoły rekrutował się głównie spośród dawnych pracowników Politechniki. Absolwenci Szkoły używali tytułu początkowo inżyniera-technika, później władze okupacyjne zakazały użycia tytułu inżyniera [15].
Obok działalności legalnej pracownicy Politechniki prowadzili konspiracyjną działalność dydaktyczną i naukową (patrz rozdział 4 — Proces dydaktyczny w historii Wydziału).