|
Lizbona
LIZBONA, Lisboa, stolica Portugalii, ośrodek admadministracyjny dystryktu Lizbona, na prawym brzegu estuarium Tagu, ok. 15 km od Oceanu Atlantyckiego. 563 tys. mieszk. (1997), zespół miejski 3,8 mln (1999); największe miasto Portugalii. Miasto o niezwykłym i wręcz amfiteatralnym położeniu, piętrząca się na wzgórzach, rozciągających się nad rozłożystym ujściem rzeki Tag (Tejo). Dzielnice miasta łączy labirynt brukowanych i stromych uliczek, po których kursują tramwaje j kolejka linowa. Ogromna ilość zabytków. Most wiszący nad Tagiem (1962–66) — najdłuższy w Europie (2278 m).
Starożytne Olisipo, osada Luzytanów, od ok. 200 p.n.e. pod władzą Rzymu, od końca I w. p.n.e. Od 409 n.e. pod panowaniem kolejno Alanów, Swewów i Wizygotów, od 714 — muzułmanów; 1147 zdobyta przez Alfonsa I portug.; od ok. 1255 rezydencja król.; 1290–1537 siedziba uniwersytetu; od 1393 arcybiskupstwo; od początku XVI w. rozkwit miasta jako najważniejszego portu portugalii, centrum handlu kolonialnego oraz stolica imperium portugalii; 1668 pokój z Hiszpanią potwierdzający niezależność Portugalii (po unii 1580–1640); 1531, 1551, 1755 niszczona przez trzęsienia ziemi, po katastrofie 1755 odbudowana pod kierunkiem markiza Pombala; 1910 proklamowanie republiki; 25 IV 1974 obalenie dyktatury M.J. Caetano (tzw. rewolucja goździków). |
|||||||||||||||||||||||||||
